Nu de Belastingdienst weer volledig handhaaft op schijnzelfstandigheid, kijken bedrijven naar alternatieve contractsvormen, zoals het oproepcontract.
Maar mag je nog wel oproepovereenkomsten afsluiten, gezien het wetsvoorstel Wet meer zekerheid flexwerkers? Hoe zit het met nulurencontracten? En welke wijzigingen van de ketenregeling staan op stapel?
Om deze vragen te beantwoorden is het van belang eerst de status van het wetsvoorstel Wet meer zekerheid flexwerkers te benoemen. Het wetsvoorstel bevindt zich momenteel in fase één (en een wetsvoorstel doorloopt acht fasen). De Raad van State (RvS) heeft eind 2024 een advies uitgebracht over het wetsvoorstel. De maatregelen zullen slechts beperkte effecten hebben, denkt de RvS. De regering kan er nu voor kiezen het wetsvoorstel ongewijzigd of in aangepaste vorm in te dienen bij de Tweede Kamer.
Oproepcontracten en alternatieven
Onder de huidige regels is het nog wel mogelijk om oproepcontracten te sluiten, ook in de vorm van een nulurencontract. Je kunt natuurlijk alternatieven voor oproepovereenkomst in ogenschouw nemen. Want het wetsvoorstel Wet Meer zekerheid flexwerkers beoogt wel om oproepcontracten af te schaffen. Daarbij moet wel opgemerkt worden, dat in het advies van de RvS staat dat de de verwachting is dat het verbieden van oproepcontracten in de praktijk weinig effectief zal zijn. Het kan dus goed zijn dat dit verbod uit het wetsvoorstel wordt gehaald of wordt aangepast.
Het wetsvoorstel houdt verder in dat minmax-contracten worden vervangen door basiscontracten met ten minste een kwartaalurennorm met een beperkte bandbreedte van maximaal 30%. Ook moet het werkgevers stimuleren om personeel op een basiscontract te laten doorstromen naar een vast contract (onder de lage WW-premie).
Jaarurennormcontracten blijven ook bij eventuele invoering van het wetsvoorstel mogelijk. Wel dient er binnen het jaarurencontract per kwartaal een bepaalde mate van roosterzekerheid en niet-beschikbaarheid overeengekomen te worden.
Ketenregeling: wijzigingen in wetsvoorstel
De ketenregeling blijft voorlopig ook nog ongewijzigd. Momenteel kent de ketenregeling twee maxima. Allereerst mag je maximaal drie tijdelijke arbeidscontracten achter elkaar sluiten met een werknemer. Het vierde tijdelijke arbeidscontract is automatisch een vast arbeidscontract. Zit er een tussenpoos van meer dan zes maanden tussen de verschillende tijdelijke arbeidsovereenkomsten? Dan wordt de keten doorbroken en begint de telling opnieuw.
Hoewel deze wetgeving nog onzeker is, kan het in de krappe markt zinvol zijn werknemers direct meer zekerheid te verschaffen in de vorm van een vast contract met een bepaalde urenomvang. Maar er is nu evengoed nog voldoende ruimte om voorlopig van de huidige regels uit te gaan. De beoogde ingangsdatum van het wetsvoorstel is 1 januari 2026. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het wetsvoorstel voor het eerste kwartaal van 2025 op de planning staan, maar wanneer er een vervolgstap wordt genomen is nog niet bekend.
Daarnaast mag je in drie jaar tijd maximaal drie tijdelijke arbeidscontracten sluiten met een werknemer. Na die drie jaar ontstaat ook automatisch een vast arbeidscontract. Zit er een tussenpoos van minder dan zes maanden tussen de arbeidscontracten, dan telt de tussenpoos mee voor de berekening van deze termijn. Is er een tussenpoos van meer dan zes maanden, dan gaat de keten opnieuw lopen.
Afwijking van de ketenregeling in een cao
Bij cao wordt ook regelmatig afgeweken van de ketenregeling. In een cao kan bijvoorbeeld staan dat niet maximaal drie, maar maximaal zes tijdelijke contracten mogen worden gesloten.
In geval van zogenaamd 'tijdelijk terugkerend werk' kan de tussenpoos in de cao verkort zijn tot drie maanden. Het gaat dan om werk dat maar negen maanden per jaar door dezelfde persoon kan worden gedaan. Denk aan seizoenswerk in de agrarische of de culturele sector.
Bij cao kan zelfs de hele ketenregeling buiten toepassing zijn verklaard. Dat kan alleen voor bepaalde functies in een bedrijfstak die door de minister is aangewezen. Het gaat dan om bedrijfstakken waar uitsluitend met tijdelijke contracten kan worden gewerkt, zoals in het betaald voetbal.
Schrappen tussenpoos
Het wetsvoorstel meer zekerheid flexwerkers beoogt de huidige tussenpoos in de ketenregeling van 6 maanden te schrappen. Deze wordt vervangen door een administratieve vervaltermijn van 5 jaar.
Ook gaat bij invoering van het wetsvoorstel de mogelijkheid vervallen om bij cao af te wijken van de ketenbepaling voor wat betreft duur en het aantal contracten. De regels voor opvolgend werkgeverschap worden aangescherpt; de mogelijkheid om bij cao af te wijken van de duur bij opvolgend werkgeverschap wordt geschrapt, zodat mensen niet bijvoorbeeld na 3 jaar via een uitzendbureau worden ingezet om de ketenbepaling te ontlopen.
Anticiperen op wetsvoorstel Wet meer zekerheid flexwerkers?
Bron: Brightmine
