Ongeveer een derde (34%) van de werkgevers in Nederland ziet werkdruk als een van de belangrijkste arbeidsrisico's in hun bedrijf.
Om psychosociale arbeidsrisico's (zoals werkdruk) te verminderen, zet meer dan de helft (54%) van de werkgevers in op het bevorderen van een 'open cultuur'. Dat blijkt uit een factsheet dat TNO in het kader van de week van de werkstress 2024 heeft gepubliceerd.
Gebrek aan autonomie zorgt voor werkstress
In hoeverre de werknemer autonomie ervaart in zijn werk, blijkt een belangrijke rol te spelen bij het ervaren van werkdruk, komt uit het factsheet naar voren.
In 2023 had 32% van alle werknemers en 29% van de ondervraagde zzp’ers in Nederland te maken met hoge taakeisen, bijvoorbeeld hoge tijdsdruk. Hoge taakeisen hoeven echter niet meteen te leiden tot werkstress of mentale gezondheidsklachten. Zolang er 'regelmogelijkheden' zijn voor de werknemer om om te gaan met de eisen, hoeft er niets aan de hand te zijn.
Voorbeelden van die mogelijkheden zijn:
-
collega’s of leidinggevenden die meehelpen;
-
de vrijheid heeft om het werk zelf naar wens in te delen.
Helaas ervaart 4 op de 10 (41%) werknemers en 16% van de zzp’ers een lage autonomie in 2023, blijkt uit de factsheet. Wanneer werkenden hoge taakeisen hebben en geen of weinig autonomie, kan er stressvol werk ontstaan. Deze combinatie kwam voor bij 15% van de werknemers en 6% van de zzp’ers in 2023.
Naast taakeisen en regelmogelijkheden vallen ook andere aspecten van het werk onder de term ‘psychosociale arbeidsbelasting’, zoals emotionele belasting, ongewenste omgangsvormen en conflicten. Bijna 1 op de 10 (9%) werknemers ervaart een hoge emotionele belasting. Meer dan een kwart (26%) van alle werknemers had een conflict op het werk en 17% van de werknemers had te maken met ongewenst gedrag. Ongewenst gedrag kwam in 2023 het vaakst voor in de zorg, zo meldt CBS op basis van de NEA.
Werkstress kan leiden tot hoge verzuimkosten
De verschillende onderdelen van psychosociale arbeidsbelasting kunnen ook leiden tot verzuim en daarmee tot verlies van arbeidsproductiviteit. In 2022 zorgde dit in totaal voor €4,4 miljard verzuimkosten voor werkgevers.
Uit onderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam bleek eerder ook dat werkenden met psychische klachten een groot deel vormen van de aanvragers voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering (40%).
Breng werkstress in kaart
Gezien de hoge kosten die werkstress en te hoge werkdruk met zich mee kan brengen, is het raadzaam om als werkgever de werkdruk binnen de organisatie in de ri&e in kaart te brengen. De werkgever is daartoe ook wettelijk verplicht. Er zijn daarnaast diverse middelen die de werkgever vervolgens kan inzetten om de werkdruk gezond te houden.
