Op Prinsjesdag (dinsdag 17 september) heeft de regering de belangrijkste plannen voor 2025 gepresenteerd. Maar wat is er tijdens deze Prinsjesdag bekendgemaakt over de krapte op de arbeidsmarkt, levenslang ontwikkelen en de CSRD?
Arbeidsmarktkrapte staat centraal in de plannen die het kabinet tijdens Prinsjesdag 2024 heeft gepresenteerd. Het ministerie van Economische Zaken constateert terecht dat de arbeidsmarkt de komende jaren krap zal blijven. Dit vormt een probleem voor ondernemers die moeite hebben om geschikt personeel te vinden, zeker omdat de beroepsbevolking de komende jaren nauwelijks zal groeien. Tegelijkertijd neemt de vraag naar arbeid toe door vergrijzing en de uitdagingen die gepaard gaan met grote transities, zoals de digitale- en energietransitie.
Om ervoor te zorgen dat Nederland toch welvaartsgroei kan blijven realiseren, zet het ministerie in op een forse toename van de arbeidsproductiviteit. Bedrijven en overheden moeten slimmer en efficiënter omgaan met het beschikbare personeel, bijvoorbeeld door bepaalde taken te digitaliseren. Ook ontwikkeling en innovatie worden genoemd als belangrijke oplossingen voor de arbeidsmarktkrapte, aangezien deze bijdragen aan een hogere arbeidsproductiviteit.
Om de belangrijkste knelpunten aan te pakken, kiest het kabinet voor een programmatische aanpak. In samenwerking met werkgevers en andere decentrale stakeholders worden gezamenlijk oplossingsrichtingen vormgegeven. Dit betekent echter dat er nog tijd nodig zal zijn om concrete oplossingen uit te werken voor de problemen die nu al urgent zijn.
Werkgelegenheid
Ook de arbeidsproductiviteit daalt. Dat komt doordat veel werkgelegenheid naar laagproductieve sectoren is verplaatst en het lastig blijkt om binnen de dienstverlening technologie en innovatie toe te passen. In 2023 daalde deze met 1,2 procent, en voor komende jaren (2025-2028) wordt slechts een bescheiden groei van gemiddeld 1,2 procent verwacht. Achterblijvende productiviteitsgroei is onder ontwikkelde economieën een wereldwijd fenomeen, maar ook binnen deze groep lijkt Nederland ondermaats te presteren. Het verhogen van de arbeidsproductiviteit is daarom een belangrijke doelstelling van het EZ-beleid. Daarbij kijkt het ministerie op sectoraal niveau hoe de productiviteit kan worden verhoogd, er rekening mee houdend dat de economie niet maakbaar is en dat diensten en producten niet alleen economisch, maar ook maatschappelijk veel toegevoegde waarde kunnen hebben.
Welvaart, koopkracht en lonen
Om de bestaanszekerheid van werkenden verder te versterken, stelt het kabinet een aantal aanvullende maatregelen voor. Zo worden de tarieven in de loon- en inkomstenbelasting gewijzigd, zodat mensen met een middeninkomen meer te besteden hebben. Onder de huidige wetgeving zijn er drie belastingtarieven, waarvan de eerste twee aan elkaar gelijk zijn als ook het tarief van de maximale premie voor de volksverzekeringen wordt meegenomen.
In 2025 wordt het tarief in de eerste twee schijven gesplitst. Dit betekent een gerichte lastenverlichting voor belastingplichtigen met een middeninkomen die nog niet de AOW-leeftijd hebben bereikt. Tegelijkertijd gaat het toptarief in de tweede schijf omhoog met 1.296 euro. Dit is, buiten de tabelcorrectiefactor voor inflatie van 1,012, een extra verhoging van 390 euro. Deze maatregelen zijn gunstig voor werknemers met hogere inkomens.
Het Actieplan Groene en Digtiale Banen
Kennismigranten en buitenlandse talenten
De AWVN (Algemene Werkgeversvereniging Nederland) wijst op enkele paradoxen in het beleid. Hoewel het kabinet het belang van kennismigranten voor de economie erkent en daarom de versobering van de 30-procentsregeling deels terugdraait, worden tegelijkertijd maatregelen genomen om studiemigratie te beperken. Daarnaast overweegt men de kennismigrantenregeling aan te scherpen.
Gezien de personeelstekorten in de technische en innovatieve sectoren zijn kennismigranten en buitenlands talent onmisbaar. Het kabinet investeert daarom ook in het Nationaal Versterkingsplan voor Microchip-talent, met als doel zo snel mogelijk extra technisch talent voor de Nederlandse microchipindustrie op te leiden. Hiervoor heeft het kabinet incidenteel 450 miljoen euro beschikbaar gesteld.
In het voorjaar is het kabinet van plan een Arbeidsmarkttop te organiseren. Zo’n conferentie biedt de mogelijkheid om samen te werken aan oplossingen voor de structurele krapte op de arbeidsmarkt.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
Bronnen:
Brightmine
AWVN
