Gedurende 2024 en 2025 krijgen zzp'ers en hun opdrachtgevers te maken met ingrijpende (wets)wijzigingen rondom vermeende zelfstandigheid, beter bekend als schijnzelfstandigheid.
Het onderscheid tussen echte zelfstandigen en schijnzelfstandigen krijgt meer aandacht, met een speciale focus op de criteria die bepalen of er sprake is van een dienstverband, zoals de gezagsverhouding, persoonlijke inzet en betaling. Deze elementen zijn essentieel om het verschil te maken tussen zelfstandige opdrachtnemers en werknemers in loondienst.
De Belastingdienst heeft aangekondigd dat er vanaf 1 januari 2025 volledig gehandhaafd gaat worden op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat bedrijven die zzp'ers inzetten voor werk dat feitelijk in loondienst zou moeten gebeuren, boetes en naheffingen kunnen verwachten. Het kabinet heeft echter recent in een kamerbrief - op 6 september 2024 - aangekondigd dat er een overgangsperiode van één jaar gaat gelden waarin bedrijven geen boetes krijgen als ze aantonen dat ze maatregelen nemen tegen schijnzelfstandigheid.
Een belangrijk hulpmiddel om de arbeidsrelaties van echte zelfstandigen te verduidelijken, is het gebruik van modelovereenkomsten. Deze overeenkomsten zijn bedoeld om de werkrelatie tussen zzp'er en opdrachtgever duidelijk vast te leggen. Maar praktijkvoorbeelden laten zien dat deze overeenkomsten niet altijd voldoende bescherming bieden tegen afdracht van loonheffing, omdat in de praktijk bijvoobrbeeld wel leiding en toezicht is.
Een andere belangrijke verandering is de verwachte invoering van de Wet VBAR (Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties) in 2026. Deze nieuwe wetgeving wil duidelijkere regels geven voor het beoordelen van arbeidsrelaties en is bedoeld om zowel zzp'ers als bedrijven meer zekerheid te bieden over hun fiscale en arbeidsrechtelijke positie.
Het kabinet heeft op 6 september 2024 aangekondigd dat er inderdaad gehandhaafd gaat worden door de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid, waarbij er naheffingen met terugwerkende krach kunnen worden opgelegd, maar niet verder terug dan tot 1 januari 2025. Vanaf 6 september 2024 worden er bovendien door de Belastingdienst geen modelovereenkomsten meer goedgekeurd. De bestaande modelovereenkomsten blijven geldig tot hun einddatum. De goedgekeurde modelovereenkomsten (met aanvullende bepalingen, dus wel maatwerk!) zijn voorlopig nog steeds goed bruikbaar, maar deze moeten zorgvuldig worden opgesteld en nageleefd om daadwerkelijk effectief te zijn.
Gelet op bovenstaande ontwikkelingen is het cruciaal dat zowel zzp'ers als hun opdrachtgevers goed op de hoogte blijven van deze aankomende veranderingen. Dit is niet alleen belangrijk voor de naleveing van de wet, maar draagt ook bij aan een eerlijke en transparatne arbeidsmarkt. Regelmatig juridisch advies inwinnen en op de hoogte blijven van nieuwe wetswijzigingen is dan ook sterk aan te raden.
Voor verdere details over deze wijzigingen, praktische tips en de nieuwste ontwikkelingen inzake de aanpak van schijnzelfstandigheid onder zzp'ers, verwijzen wij je naar het volledige artikel over Schijnzelfstandigheid op de website van TEN Advocaten. Hier vindt je diepgaande analyses en actuele informatie die van belang zijn voor iedereen die met of als zzp'er werkt. Meer informatie en uitgebreide analyses zijn beschikbaar via TEN Advocaten.