
Er zijn voortdurende inspanningen nodig om langdurig verzuim te verminderen en teams effectiever te laten samenwerken. Een opmerkelijke benadering die steeds meer erkenning krijgt, is de inzet van paarden als hulpmiddel in preventieve training en coaching om stress, burn-out en andere mentale klachten te voorkomen.
In dit blog neem ik je mee in de benadering van preventieve training en laten we zien hoe deze aanpak bijdraagt aan het verminderen van verzuim en het bevorderen van cohesie binnen teams. Om de eerste drempel direct weg te nemen: nee, voor succesvolle deelname aan zo’n training hebben deelnemers absoluut géén ervaring met paarden nodig, zij blijven met twee benen op de grond. Hoe het wel werkt, lees je hier.
Een goed functionerend, gezond team waarin iedereen in de rol zit die aansluit bij zijn of haar kwaliteiten: het is de droom van elke HR-professional. Toch gebeurt het vaak dat een team te maken krijgt met (langdurige) uitval van een of meerdere medewerkers, of dat de samenwerking maar niet lijkt te vlotten. Wat doe jij? Wacht je tot het mis gaat? Of kies je ervoor het personeel te trainen op het moment dat het allemaal nog goed lijkt te gaan, om zo het worst-case-scenario te voorkomen?
Inzicht in onderbewust gedrag
Preventieve training wordt ingezet voor het voorkomen van problemen zoals stress, burn-outs en conflicten binnen teams, met name na organisatorische veranderingen, de integratie van nieuwe teamleden, wijzigingen in het bedrijfsbeleid of het continu sturen op operationele uitmuntendheid van bedrijfsprocessen, bekend onder de naam operational execellence.
Het hoofddoel is om medewerkers in hun kracht te zetten en beter op elkaar af te stemmen.
Ervaring leert dat succesvolle verandering begint bij zelfbewustzijn. Daarom start de training met een assessment, waarmee teamleden inzicht krijgen in zijn of haar eigen persoonlijkheid, het bewuste en onderbewuste gedrag, de manier van communiceren en de impact hiervan op anderen.
Met de verkregen inzichten gaan de medewerkers interactief met elkaar aan de slag. Dit leidt tot een grotere zelfverzekerdheid en wederzijds begrip. Het geeft duidelijkheid over elkaars kwaliteiten en op welke punten de teamleden elkaar kunnen versterken.
Wanneer de persoonlijkheidskenmerken duidelijk zijn geworden is het zaak om deze in de praktijk te onderzoeken. Want de bewustwording van het eigen en elkaars gedrag staat nu nog los van het daadwerkelijk toepassen in de praktijk. Bij vaardigheidstrainingen ligt het voor de hand om voor dit onderdeel over te gaan op rollenspellen en bijvoorbeeld een acteur in te schakelen. En eerlijk: maar weinig medewerkers kijken daarnaar uit.
Het superieur voor rollenspellen en acteurs
Het verrassende alternatief is de inzet van paarden tijdens deze training. Juist het buiten zijn, de interactie met elkaar en de paarden zorgt ervoor dat alle zintuigen geprikkeld worden en de waarneming optimaal is. Naast het feit dat er nieuwe energie ontstaat haalt het medewerkers uit hun comfortzone, waardoor ze het rationele denkproces loslaten en zich bewust worden van het eigen onderbewuste gedrag, manier van denken en non-verbale communicatie. Want: ik heb of weet niets van paarden, wat nu?
Hoe medewerkers er ook instaan, voor de leerdoelen biedt de inzet van paarden een groot voordeel. Paarden zijn zeer sensitief en sociaal van aard. Ze reageren onmiddellijk en objectief op onze fysieke en emotionele uitingen. Juist de manier waarop ze met de deelnemers contact maken, maakt de paarden uitermate geschikt voor dit deel van de training. Hoewel dit als confronterend ervaren kan worden, leert de reactie van het paard deelnemers bewust te kijken naar het eigen gedrag en houding, en vergroot het hun empathisch vermogen. Hier wint geen trainer of acteur het van.
De wens: meer zelfvertrouwen uitstralen
Een voorbeeld uit de praktijk: Marcel was een jongeman van 27 jaar, enigszins tenger van postuur. Hij gaf bedrijfstrainingen aan vooral oudere deelnemers met een dominante persoonlijkheid en voelde zich in die situaties vaak onzeker. Zijn leerdoel was om meer overwicht uit te stralen.
Geïntrigeerd door de mogelijkheid van training met paarden, besloot hij deze te volgen. Nadat hij een assessment had gedaan en deze uitvoerig had bekeken en besproken, was het tijd om met de paarden aan de slag te gaan. Daarvoor kreeg hij een opdracht: halster een van de twee paarden die in de bak staan te wachten en loop met dat paard een rondje door de bak. De twee paarden stonden op dat moment rustig te eten.
Het klinkt zo eenvoudig, maar als je zelf op zo’n moment al onzeker of angstig op de paarden afstapt, zullen ze hooguit even opkijken om te scannen met wie ze te maken hebben, om vervolgens zich weer tot het eten te richten. De kans dat een van hen met je meeloopt is klein. Kom je juist met een agressieve houding de bak in, dan speelt het vluchtgedrag van de paarden op en zullen ze opzij stappen om ervoor zorgen dat je niet te dichtbij kunt komen. Kortom: zodra je op de paarden afstapt, krijg je een reactie op jouw bewuste en onderbewuste gedrag.
Persoonlijke groei = groei voor het team
Marcel stond voor een uitdaging. Bij hem besloten de paarden in eerste instantie dat ze rustig konden dooreten. Maar Marcel bleek een doorzetter te zijn. Hij bleef kalm en trok de hele trukendoos tevoorschijn om contact te krijgen. En na heel wat pogingen, lukte het hem een van de paarden met zich mee te krijgen. En dáár begint de groei, want de eerstvolgende keer dat hij voor de training kwam, stapte hij al op een heel andere, meer zelfverzekerder, manier op de paarden af. Zich bewust van wat hij uitstraalde en wat hij voor elkaar wilde krijgen.
De transformatie van Marcel toont aan dat de inzet van paarden in preventieve training kan leiden tot verbeterd zelfvertrouwen en een andere uitstraling. Maar hoe vertaalt dit zich naar de werkomgeving en teamdynamiek? Wanneer medewerkers bewust worden gemaakt van hun gedrag en de effecten ervan op anderen, ontstaat er meer begrip voor elkaar. Het wordt duidelijk wat ieders sterke punten zijn en hoe ze optimaal kunnen samenwerken. Deze bewustwording leidt tot betere communicatie, meer flexibiliteit en een positievere werksfeer binnen organisaties.
Op weg naar een groeiende organisatie
Het voorkomen van langdurig verzuim begint met het creëren van een gezonde werkomgeving waarin medewerkers zich veilig, gewaardeerd en begrepen voelen. Gelukkige werknemers die effectief kunnen samenwerken, hebben minder kans op stress, burn-outs en langdurig verzuim. Preventieve training met paarden draagt bij aan deze gezonde werkomgeving door het verbeteren van zelfinzicht, empathie en communicatievaardigheden. Zo bouw je als organisatie aan langdurige werknemersrelaties, daalt het verloop en verzuim en bespaar je kostbare tijd en geld voor werving en selectie.
Brigitte Verhoeven
Teamology