Ook leidinggevenden, die voor de vakantie spanningsklachten bij hun werknemer constateren, kunnen de overtuiging hebben dat het na de vakantie op de werkvloer wel weer normaal zal zijn.

Maar wat gebeurt er vaak tijdens de zomervakantie?

Ondanks voorgenomen plannen lukt het de werknemer maar niet om van de vakantie te genieten. Ook nu kan het zo zijn dat hij/zij extra rust moet pakken en ‘s ochtends op tijd opstaan voor activiteiten zit er voor velen dan ook niet in. Aan het eind van de zomervakantie is er nog steeds sprake van vermoeidheid, ook al kan deze inmiddels wel zijn afgenomen.

Terug aan het werk?

De eerste week lijkt het misschien best wel goed te gaan. Hoewel de werknemer nog niet voldoende energie heeft. Hij/zij vervalt in de loop van de tijd weer in het patroon van voor de zomervakantie. Bijslapen en nog eens bijslapen, totdat het niet meer langer kan. Ondanks inspanningen zie je, als leidinggevende of collega, binnen een paar weken op de werkvloer dat zijn/haar prestaties slechter worden, hij/zij zich slecht kan concentreren en neemt zijn /haar motivatie en zelfvertrouwen om te werken ook af. Ook kunnen uit het niets conflicten ontstaan met collega’s.

Wat moet je als leidinggevende doen op het werk?

Kijk in de weken na de vakantie of jouw medewerkers bijvoorbeeld bovenstaande symptomen hebben die kunnen duiden op overspannenheid of een burn-out. Wees alert op deze signalen bij werknemers die voor de vakantie ook al vermoeid waren of andere spanningsklachten hadden. Als je dit constateert, maak dit dan bespreekbaar, preventie is nog steeds de beste aanpak en misschien valt erger te voorkomen.

Openheid en bespreekbaar maken kan een goede eerste stap zijn. Het kan zijn dat de medewerker het in beginsel moeilijk vindt om over zijn/haar situatie te praten. Bijvoorbeeld omdat hij/zij vindt dat toegeven van de situatie een brevet van onvermogen is of dat hij/zij zich schaamt. Wees geduldig en zeg dat je er bent om samen een oplossing te zoeken.

Een andere optie is om de werknemer met een HR-adviseur of bedrijfsarts te laten praten om zo tijdig tot een oplossing te komen. Wat hierin de beste keuze is hangt af van jouw relatie met de medewerker en wie aanspreekpunt voor preventie is binnen de organisatie. Hou als leidinggevende in alle gevallen contact met je werknemer.

Wat is de oorzaak van de klachten?

De oorzaak van de klachten kan al van een paar maanden geleden zijn. Voor overspannenheid of burn-out mag je rekenen op meer dan 6 maanden. Denk bijvoorbeeld aan een project wat maanden geleden is begonnen en wat zorgt voor nogal wat druk bij de werknemers in jouw team. Een andere oorzaak kan bijvoorbeeld zijn dat er sprake is van personeelstekort, wat in veel gevallen tot langdurig overwerk leidt.

Ook kan er sprake zijn van een privé-situatie waardoor de werknemer thuis extra werk moet verrichten. Denk hierbij aan een langdurig zieke partner of extra mantelzorg.

Bovendien kunnen persoonskenmerken van de werknemer ook een rol spelen. Denk hierbij aan verantwoordelijke, resultaatgerichte of zorgende werknemers, die het belangrijk vinden om aan de verwachtingen van hun werk of hun privé tegemoet te komen en deze goed uit te voeren.

Een combinatie van boven genoemde oorzaken kan ook.

Oplossingen?

Afhankelijk van de oorzaken en het energieniveau van de werknemer kan het een oplossing zijn om hem/haar tijdelijk minder taken te geven en bijvoorbeeld een paar uur per dag minder te laten werken. Voorwaarde is wel dat de taken op de energie zijn afgestemd,dus geef de werknemer taken waar hij/zij zich goed bij voelt.

De werknemer een paar weken naar huis sturen en dan weer full-time laten werken is géén oplossing. Hij/zij raakt dan vaak teleurgesteld als simpele taken thuis ineens veel moeite kosten en krijgt het zelf moeilijk voor elkaar om zonder handvatten nieuwe energie op te bouwen. Dit is hem/haar immers eerder ook niet zelf gelukt.

Als de werknemer geen energie meer heeft om te werken en helemaal uitvalt is het belangrijk om zo snel mogelijk te starten met begeleiding, waarbij in eerste instantie aandacht is voor energie-opbouw. En waar aansluitend onder andere in wordt gegaan op thema’s als bewustwording van oorzaken en symptomen, de persoonskenmerken, het aanleren van andere vaardigheden en het bedenken van oplossingen. Bij de juiste begeleiding na uitval mag je als leidinggevende verwachten dat de werknemer na 2-2,5 maand weer energie kan steken in zijn werk en kan starten op arbeidstherapeutische basis. Ook dan is het van belang om regelmatig in gesprek te gaan en hulp te bieden waar nodig.

Mr. Irma Wolf, eigenaar van Flow-wolf
Voor meer info: uitjeburn-out.nl